مراسم یادمان ورود حضرت معصومه (س) به قم : روز بیست و سوم ربیع الاول سال 201 ه.ق روز ورود حضرت معصومه (س) از مسیر ساوه به قم است . در این روز مردم قم به اتفاق موسی بن خزرج ، که از بزرگان قم و از ارادتمندان به اهل بیت (ع) بود ، تا بیرون شهر به استقبال آن حضرت می روند و موسی بن خزرج که افسار شتر حضرت را به دست داشت ، آن بانوی بزرگوار را به منزل شخصی خود هدایت می کنند . همه ساله ، خادمان حرم آن حضرت در این روز طی یک حرکت نمادین ، به استقبال آن حضرت می روند و این روز را گرامی می دارند .
لاله گردانی : مراسم لاله گردانی یا شمعد ان گردانی حرم حضرت معصومه (س) از جمله مراسم های زیبا و دیدنی است . این مراسم مخصوص خادمان حرم است که هنگام تغییر کشیک انجام می شود .
سر درختی : این مراسم در اوایل بهار در روستای وشنوه قم برای در امان ماندن باغ ها از گزند سرما اجرا می شود . به این منظور با هزینه اهالی گاوی خریداری می شود. سپس دستمال سبز رنگی به دور گردن گاو بسته می شود و آن را در روستا می گردانند . در مرحله بعد گاو را در امامزاده قربانی می کنند و از گوشت آن حلیم می پزند و در بین اهالی تقسیم می کنند .
موسیقی محلی : هیچ کس تصور نمی کرد در یک چنین استان کوچکی بتوان گونه های متنوع و جذابی از موسیقی بومی و سنتی پیدا کرد. اجرای گروه موسیقی چوگور از شهر قم که در واقع متعلق به شاهسون های مقیم این منطقه بود، رنگی دیگر از موسیقی قومی و بومی ایران را به نمایش گذاشت. پس از آن گروه کوبه ای “ضرب سماع” به سرپرستی سید حمید شاه احمدی و آواز و ضرب زورخانه سید محمدعلی اسحاقی اجرای زیبایی از موسیقی کوبه ای و آواز نوا ارائه کردند. در ادامه برنامه وقتی هنرمندان سفید پوش ایل شاهسون با سرنا و دهل و انجام بازی های محلی خود به روی صحنه آمدند، گل روی حاضران شکفت.
لباس های محلی : لباس هاي محلي قم ؛ بيشتر در گذشته مورد استفاده قرار مي گرفت . زنان در روستاها لباسهاي بلند بر تن ميكردند كه تا زانوي آن ها ميرسيد و معمولاً اين لباس ها سفيد گلدار بود و در زير آن شلوار به پا ميكردند . لباس هاي آن ها دو جيب داشت كه در اطرافش دوخته شده بود . زن ها هميشه حتي در خانه روسري (چارقد) سفيد بر سر داشتند . چارقد را به صورت مثلثي تا ميكردند و بر سر ميزدند و براي محكم كردن آن يا گره ميزدند يا با سنجاق آن را وصل ميكردند . بعضي از آن ها در دو طرف سنجاق پارچه كوچك سبزي كه با يكي از زيارتهاي ائمه يا امامزادگان متبرك شده بود را قرار ميدادند . آن ها اگر پولي همراه خود داشتند در گوشه چارقد خود گره ميزدند .
غذاهای محلی : در قم علاوه بر تهيه و مصرف همه غذاهاي رايج در كشور ايران ، برخي غذاها و نان هاي محلي نيز تهيه مي شوند كه انواع آش و آب گوشت ازجمله غذاهاي ياد شده هستند .
آب گوشت هويج برگه ، آب گوشت بزباش ، آب گوشت قونبيط (كه بيشتر در ماه مبارك رمضان و بر سر سفره افطار مصرف مي شود)
آش اوماج ، آش پتله (جو) ، آش سنگك ، آش شله ، آش قارقورت ، آش گندم ، آش اسفندي ، آش جو ، آش قنبیط ، آش بی بی فاطمه
مزگو ، دم پختي (دم پختك) ، دم پزك ، پلته پلو ، كباب ، شامي ، كوفته ، كال جوش (كله جوش) ، چنگال ، اشكنه ، قورمه ، كاچي ، زيره داغ ، حليم لوبیا ، شير برنج ، برنج و خورش (كه همان انواع مختلف خورش از قبيل قيمه ، قورمه سبزي ، فسنجان و بادمجان و … است) از جمله غذاهاي مورد مصرف در منطقه قم هستند.
زبان و گویش : گويش هاي قم به 132 نمونه می رسد . استان قم 132 گويش گردآوري شده دارد و نمونه هاي باقي مانده آن بزودي گردآوري مي شود . 132 گويش در اداره ميراث فرهنگي و گردشگري استان قم گردآوري شده است . از 160 روستاي اين استان 132 نمونه گويشي گردآوري شده است که در ميان آنها گويش هاي ترکي ، ترکي قشقايي ، کردي ، خلجي ، بختياري و کله کوي شيرازي به چشم مي خورد که گردآوري آنها يک ماه به طول انجاميده است . گردآوري گويش هاي منطقه جعفريه استان قم هنوز انجام نشده است . در تمام قسمتهاي قم زبان ارتباطي همان فارسي رايج است كه مورد استفاده قرار ميگيرد. اما مهاجرين ساكن اين منطقه علاوه بر زبان فارسي به گويش و لهجه خاصي نيزسخن ميگويند . مثلا عرب ها به زبان عربي ، افغاني ها به زبان پشتو و ترك ها به زبان تركي. خلجها كه در فاصله سده هاي يازدهم تا چهاردهم در اين منطقه اسكان يافتهاند به گويش خاص خود تكلم مي كنند كه به گروه زبانهاي تركي تعلق دارد . ساير گروهها ترك زبان ايران به دشواري قادر به درك زبان خلجي هستند و زبان سخت و نا آشنايي است.