خانهٔ مشروطه در یکی از محلههای قدیمی شهر تبریز به نام راستهکوچه و در غرب بازار تبریز قرار گرفتهاست. این بنا به سبک معماری دورهٔ قاجار ساخته شده و ملک شخصی حاج مهدی کوزهکنانی بودهاست. این بنا به شمارهٔ ۱۱۷۱ در سال ۱۳۵۴ خورشیدی در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده و در سال ۱۳۶۷ خورشیدی به تملک رسیدهاست.
بزرگان مشروطه پس از به توپ بسته شدن مجلس شورای ملی توسط محمدعلی شاه، در خانهٔ مشروطه جمع شده و به همفکری میپرداختند. همچنین این مکان مرکز فرماندهی مجاهدان در طی محاصرهٔ ۱۱ ماههٔ تبریز و نیز مرکز تصمیمگیری برای پایینآوردن پرچمهای تسلیم در برابر شاه قاجار بودهاست.
«حاج ولی معمار» معمار تبریزی که ساکن روسیه بود، در سال ۱۲۴۷ خورشیدی و پس از بازگشت به ایران، بنای خانهٔ مشروطه را بنیان نهاد. این بنا با ۱۳۰۰ متر مربع مساحت، در دو طبقه ساخته شدهاست. از ویژگیهای منحصر به فرد خانهٔ مشروطه میتوان به پنجرههای ارسی، دربهای منبت کاریشده، غلامگردش، کلاهفرهنگی و نورگیر اشاره کرد.
موزهٔ مشروطه نیز پس از ایجاد تغییراتی در تالارها و اتاقهای خانهٔ مشروطه و به نمایش درآوردن اسناد تاریخی مربوط به انقلاب مشروطه در سال ۱۳۷۵ خورشیدی تأسیس شدهاست. از مهمترین آثار تاریخی این موزه میتوان به سلاح کمری ستارخان، فرش مشروطه، وسایل شخصی سران مشروطه و دیگر مدارک مرتبط با انقلاب مشروطه اشاره کرد.